TRABZON – Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) 7-8-9 Kasım 2023 tarihinde Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Osman Turan Kültür merkezinde 12 yıl ortadan sonra 2’ncisi düzenlenen Kent Sempozyumu’nun sonuçlarını kıymetlendirmek için basınla bir ortaya geldi.
Kent merkezinde bir otelde düzenlenen basın toplantısına TMMOB Trabzon Vilayet Uyum Konseyi Sekreteri Prof. Dr. Ebru Çolak, Mimarlar Odası Trabzon Şube Lideri Müslim Hamzaçebi, Ziraat Mühendisleri Odası Trabzon Şube Lideri Cemil Pehlivan, Peyzaj Mimarları Odası Trabzon Şube Lideri Ahmet İhsan Hacıfettahoğlu, Jeoloji Mühendisleri Odası Trabzon Şube Lideri Semi Hamzaçebi, İnşaat Mühendisleri Odası Trabzon Şube Lideri Mustafa Tiryaki ve öteki odalardan temsilciler katıldı.
13 başlık altında gerçekleştirilen sempozyumun sonuçlarını kitap haline getirmek için çalışma yaptıklarını lisana getiren Prof. Dr. Çolak, kentin meselelerinin konuşulması için 3 günün yetmediğini söyledi.
Sempozyumda alınan sonuçların takibinin yapılacağını belirten Çolak, Trabzon’un afet bölgesi olduğunu belirterek, kentte Afet Risk Başkanlığı kurulması için teklifte bulunduklarını söz etti. Sunumun akabinde konsey üyeleri basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
‘DOĞAYA ZİYAN VERMEYEN MADEN YOKTUR’
Son periyotta bölgede artan maden müracaatlarıyla ilgili soruyu cevaplayan Jeoloji Mühendisleri Odası Trabzon Şube Lideri Semi Hamzaçebi, Türkiye’de madenciliğin kanun ve mevzuatlara uygun yapılmadığını lisana getirdi.
Semi Hamzaçebi Hiçbir maden projesinin tabiata ziyan vermeden yapılamayacağını tabir eden Hamzaçebi, “Biz projelerde tabiata en az ziyanla gereksinimimizi almaya çalışmalıyız. Bunu yaparken de maden çalışması sona erdiğinde rehabilitasyon projesi yapılır. Türkiye’de yaşadığımız sorun bu rehabilitasyon projelerinin yapılmamasından kaynaklanıyor. Örneğin Kutlular Madeni sona erdiğinde oluşan çukur, çöp depolama alanı olarak kullanıldı, daha büyük bir sorun oluşturuldu. Ancak biz madeni aldıktan sonra eski haline getirilmiş olsak bu problemleri yaşamayacağız” dedi.
Maden çıkarımlarının gereksinime nazaran yapılması gerektiğini kaydeden Hamzaçebi, şunları söyledi:
“İhtiyaca nazaran çıkarım yapmak gerekiyor. Dünyada kaynaklar sonsuz değil. Ama günümüzde o denli bir hale geldi ki bütün kaynakları çıkarıp tüketmek istiyoruz. Bununla ilgili çabamız olması gerekiyor. HES projeleri de birebir halde. Bir dere yatağında yapılabilecek HES sayısı belirlidir. Bunun üzerine çıkılırsa doğayı tahrip edersin, bu madencilikte de birebirdir. Etraf kurallarına uymalıyız. Türkiye’nin en büyük sorunu mevzuata uymamaktan kaynaklanıyor. Bunun da uygulayıcısı kamu kurumlarıdır, savcılarımızdır. Örneğin Kıyı Kanunu’na karşıt bir yapılaşmayı bir oda liderimiz takip ediyor. Bunlar odaların değil kurumların vazifesidir. Kanunlar koyuluyor ancak uygulanmıyor. Mevzuat tarafından eksiklik yok lakin uygulama yapılmıyor.”
‘HEYELAN SARSINTI RİSKİNİ ARTIRIYOR’
Maraş merkezli 6 Şubat sarsıntılarının akabinde bölgenin zelzele riski ve yapı stokunun durumu hakkındaki tespit ve çalışmalara yönelik soruları da cevaplayan Hamzaçebi, AFAD’ın hazırladığı vilayet afet risk azaltma planlarına nazaran hareket edilmediğini tabir etti.
Hiçbir kurumun zelzele riskine karşı misyonunu yerine getirmediğini söyleyen Hamzaçebi, “Erzincan’da 8 büyüklüğünde bir sarsıntı olduğu vakit burada birçok yapının yıkılabileceğini söyleyebilirim. Zira Karadeniz’in en büyük riski kuzey yamaçlarının heyelan riski altında olmasıdır. Sempozyumda da bu çıkan sonuçlardan biridir. Lidar prosedürüyle bölgedeki heyelanların çalışılması gerekiyor. Zira Karadeniz bitki örtüsü istikametinden kapalı olduğu için yüzeysel olarak heyelanlar görülmese de yapılan ölçümlerle bu tespit edilebiliyor. Bu tehlikelere karşı kurumlara verilen vazifelerin yerine getirilmesi gerekiyor” diye konuştu.
1939 SARSINTISINDA TRABZON’DA 101 KONUT YIKILDI
Hamzaçebi’nin kelamları 1939 Erzincan Depremi’nde, Trabzon’a tesirini akla getirdi.
Mimar Sinan Hoş Sanatlar Fakültesi’nden akademisyen Tuğba Eray Biber’in “Karadeniz’de sarsıntılar ve yardımlar (1939-1944)” başlıklı araştırmasına nazaran, Erzincan Sarsıntısı nedeniyle Trabzon’da 101 konut büsbütün 983 mesken kısmen yıkıldı. Kentte 6 kişi hayatını kaybederken, 3 kişi de yaralandı.
